Ιώδιο & Πυρηνικά | Δημήτρης Θεοδοσόπουλος & Θεμιστοκλής Τσίτσος

Κόλλα 5 Χάπι!

- Έλα! Σήμερα κοντά μας ο Δημήτρης Θεοδοσόπουλος χημικός, από το κανάλι Smart Chemistry και θα αναλύσουμε, τι άλλο; Το ιώδιο και τα πυρηνικά. Νομίζω ένα πολύ hot θέμα ε, Δημήτρη;

- Θεμιστοκλή πραγματικά, πολύ hot θέμα, να σε ευχαριστήσω κιόλας για την πρόσκληση στο κανάλι σου. Πραγματικά, ανυπομονώ να πιάσουμε λίγο το θεματάκι γιατί έχουμε ακούσει διάφορα τον τελευταίο καιρό περί ιωδίου και ραδιενέργειας και πυρηνικών.

- Θα καταρρίψουμε μύθους. Πάμε απευθείας στις 5 δικές σας ερωτήσεις. Ξεκινάω αμέσως από την πρώτη ερώτηση, την οποία θα βρω ευθύς αμέσως, λέει το εξής. Πρώτη ερώτηση. Ιώδιο: Πώς λειτουργεί στον οργανισμό μας σε περίπτωση ραδιενέργειας;

- Σε περίπτωση πυρηνικού πολέμου. Ωραία, ξεκινάμε βαρβάτα καταρρίπτοντας την πρώτη λέξη της ερώτησης.

- Καταρχάς, δεν είναι ιώδιο, να ξεκαθαρίσουμε. Είναι σε ιοντική μορφή το ιώδιο, είναι συνήθως ιωδιούχο κάλιο ή ιωδίδιο του καλίου ή κάλιο ιωδίδιο και πιο σπάνια χρησιμοποιείται το ιωδικό κάλιο. Λοιπόν, τι γίνεται σε αυτές τις περιπτώσει και γιατί το συνιστούν για θεραπεία κατά της ραδιενέργειας. Υπάρχει ένα ισότοπο του ιωδίουδηλαδή, μια άλλη μορφή ιωδίου, το ιώδιο 131,
το οποίο είναι ραδιενεργό. Αυτό λοιπόν, είναι προϊόν από μια πυρηνική αντίδραση. Όταν λοιπόν, το ιώδιο 131 εισέλθει στον οργανισμό σου έχει την τάση να δεσμεύεται περισσότερο από όλα τα υπόλοιπα σημεία στο θυρεοειδή αδένα. Δηλαδή, υπάρχει μια ζεστή σχέση μεταξύ του ιωδίου 131 και του θυρεοειδή αδένα. Ο θυρεοειδής αδένας τώρα,...

- Ωραία.

- ...είναι αρκετά επιρρεπής σε καρκίνους, άρα, όπως καταλαβαίνεις δεν είναι κι ό,τι καλύτερο να έρχονται σε επαφή αυτά τα δύο πράγματα. Τώρα, όταν υπάρχει ένας κίνδυνος ραδιενέργειας, οι γιατροί συνιστούν ιωδιούχο κάλιο, γιατί σκέψου ότι ο θυρεοειδής αδένας, είναι ένα λεωφορείο. Μέσα σε αυτό το λεωφορείο, λοιπόν, μπορεί να μπει αδιακρίτως και ιώδιο 131 και φυσιολογικό ιώδιο, αυτό δηλαδή που παίρνουμε από το φάρμακο. Οπότε, όταν εσύ προσλαμβάνεις ιωδιούχο κάλιο, ιώδιο φυσιολογικό δηλαδή, που έχει μαζικό αριθμό 127 είναι το άλλο ισότοπο, το φυσιολογικό, το κανονικό, αυτό που δεν σου προκαλεί κάποιο πρόβλημα μπουκάρει στο λεωφορείο το ιώδιο 127 γεμίζει τις θέσεις και στην ουσία δεν αφήνει το ραδιενεργό ιώδιο να μπει κι αυτό μέσα στο λεωφορείο. Οπότε περνάει, βρίσκει γεμάτο τον θυρεοειδή αδένα από κανονικό ιώδιο και συνεχίζει την πορεία του στο σώμα.

- Πολύ ωραία, νομίζω ήσουν ξεκάθαρος κι απόλυτα αναλυτικός. Θα πάω νομίζω απευθείας στη δεύτερη ερώτηση η οποία είναι πιο χημικής φύσεως και θα μου λύσει μια πολύ ωραία απορία. Κάποιος ρώτησε, λοιπόν. Μια ραδιενεργή βόμβα τι έχει μέσα; Έχει μόνο ραδιενεργό ιώδιο;

- Ωραία... λοιπόν...

- Τώρα, εδώ για να σου απαντήσω...

- Με απλά λόγια.

- ...πρέπει να πω ένα σεντόνι με ραδιενεργά υλικά, ξέρω γω. Τι μπορεί να χει μέσα μια πυρηνική βόμβα. Προφανώς, δεν έχει μόνο ραδιενεργό ιώδιο, δηλαδή ιώδιο 131 και για την ακρίβεια το ιώδιο 131 είναι περίπου το 3% κατά βάρος, κατά μάζα δηλαδή, των συνολικών ραδιενεργών προϊόντων που παράγονται από μια πυρηνική αντίδραση. Τώρα από πού να αρχίσω και που να τελειώσω. Έχουμε τα πιο διάσημα...

- Επιγραμματικά.

-...ουράνιο, έχουμε πλουτώνιο, έχουμε κιούριο, καλιφόρνιο, αμερίκιο έχουμε της Παναγιάς τα μάτια, κυριολεκτικά μέσα σε μια πυρηνική αντίδραση

- Εντάξει.
-...Στρόντιο, κέσιο, ό,τι θες δηλαδή, πραγματικά πάρα πολλά ραδιενεργά νουκλίδια που μπορούν να σου προκαλέσουν σοβαρές ζημιές, πέραν του ιωδίου 131.

- Άρα, να ξεκαθαρίσουμε λίγο καλύτερα ότι σε περίπτωση έκθεσής σε ραδιενέργεια δεν εκτιθέμεθα μόνο σε ραδιενεργό ιώδιο εκτιθέμεθα και σε άλλα ραδιενεργά, σωστά;

- Το ιώδιο 131, οκέι, είναι ένα από τα πολλά άσχημα πράγματα που σου κάνει η ραδιενέργεια. Είναι ένας από τους πολλούς παράγοντες που θα σου προκαλέσουν κάποια αλλοίωση σε γενετικό υλικό ή και απευθείας θάνατο, ξέρω γω. Έχεις ένα σωρό πράγματα να ανησυχήσεις πέραν του ραδιενεργού ιωδίου δηλαδή, οκέι, υπάρχει μια θεραπεία που κι αυτή δεν είναι
εκατό τοις εκατό αποτελεσματική με το ιωδιούχο κάλιο ας πούμε, και θα το πούμε και στην πορεία γιατί δεν είναι εκατό τοις εκατό αποτελεσματική αλλά, πέρα από αυτό, ρε φίλε έχεις, τι να πω,
ένα στρατό ραδιενεργών υλικών τα οποία σε βαράνε από παντού, δεν μπορείς να κρυφτείς από αυτά πραγματικά.

- Και πας και θεωρητικά παίρνεις ένα πράγμα για να αντιμετωπίσεις αυτό το στρατό κι έχεις πολλές άλλες, πολλά άλλα μέτωπα να παίξεις.

- Ακριβώς.

- Ναι, οκέι. Κάτι είπες, μου δίνεται η αφορμή, μια πάσα για την τρίτη ερώτηση κάτι είπες για πιθανή θεραπεία και είναι καλή ευκαιρία να καταρρίψουμε ενδεχομένως κι αυτό τον μύθο.

- Ακριβώς.

- Ποιά είναι η δοσολογία για τη θεραπεία με Ιώδιο και κατά πόσο βοηθάει αυτό;

- Ωραία, λοιπόν, αυτά τα φάρμακα, χάπια που κυκλοφορούν στο εμπόριο περιέχουν συνήθως 130mg ιωδιούχου καλίου. Από αυτά, τα 130mg, τα 30 περίπου είναι το κάλιο. Άρα, μένουμε με 100mg καθαρό ιώδιο, ας πούμε. Τώρα, αυτά τα σκευάσματα που χρησιμοποιούν για συμπλήρωμα διατροφής,για τις ανάγκες του οργανισμού σε ιώδιο περιέχουν γύρω στα 150 μικρογραμμάρια ιωδιούχου καλίου. Εδώ να πούμε λίγο τη διαφορά.

- Μικρογραμμάρια, έτσι; Έχει διαφορά.

- Αυτό ήθελα να τονίσω τώρα, το ένα μικρογραμμάριο είναι το 1 χιλιοστό του μιλιγκράμ, εντάξει; Ένα μιλιγκράμ δηλαδή, έχει μέσα 1000 μικρογραμμάρια. Άρα, λοιπόν, άμα κάνουμε τη διαίρεση θα δούμε ότι στην ουσία τα χάπια ή τα φάρμακα τέλος πάντων που σου χορηγούν όταν έχεις εκτεθεί σε ραδιενέργεια περιέχουν από 500 μέχρι 1000 φορές περισσότερο ιώδιο απ' ότι αυτά τα σκευάσματα τα συμπληρώματα διατροφής που πωλούνται σε φαρμακεία τύπου βιταμίνες, ας πούμε. Εντάξει; Επομένως...

- Οκέι, οκέι.

- ...όπως καταλαβαίνετε θα πρέπει κάποιος να πάρει γύρω στα 500 με 1000 τέτοια χάπια για να θεωρήσει ότι είναι προστατευμένος ότι έχει προστατέψει το θυρεοειδή του από κάποιο ενδεχόμενα, πυρηνικό ατύχημα.

- Σωστά. Σωστά, γιατί διόρθωσε με κιόλας, η συγκεκριμένη θεραπεία με ιωδιούχο κάλιο πάει και στοχεύει όπως είπαμε νωρίτερα μόνο στο θυρεοειδή, οπότε προστατεύει, υπό προϋποθέσεις μόνο το θυρεοειδή και αφήνει εκτεθειμένα όλα τα υπόλοιπα μέρη του σώματος.

- Ακριβώς. Και να σημειώσω κιόλας Θεμιστοκλή, ότι αν υποθέσουμε ότι θέλουμε να προστατευτούμε από ένα ενδεχόμενο πυρηνικό, μια πυρηνική έκρηξη ας πούμε, πρέπει να ξεκινήσει μια θεραπεία με ιωδιούχο κάλιο γύρω στις 48 ώρες πριν γίνει η πυρηνική αντίδραση.

- Και νομίζω ότι η δοσολογία προσαρμόζεται κιόλας με βάση την ηλικιακή ομάδα. Δηλαδή, άλλα μιλιγκράμ θα πάρει προφανώς, ένα έμβρυο κι άλλα, ένας ενήλικας, σωστά;

- Ακριβώς, ακριβώς.

- Δηλαδή μετά, όσο η ηλικία πέφτει οι ποσότητες αρχίζουν και πέφτουν κι αυτές εκθετικά μάλιστα. Επίσης, παίζει ρόλο και η ηλικία στους μεγάλους η οποία είναι και λίγο επίφοβη, δηλαδή, όταν ένας ενήλικας πάνω από 40 ετών, αρχίσεις και του δίνεις και λαμβάνει ιωδιούχο κάλιο και ραδιενεργό να μην είναι, υπάρχει πρόβλημα γιατί μπορεί να σου προκαλέσει άλλα θέματα με το θυρεοειδή. Υπερθυρεοειδισμό, υποθυρεοειδισμό τέτοια πράγματα.

- Αυτό, τώρα απαντάει ακριβώς στην επόμενη, στην τέταρτη ερώτηση που απ' ότι διαβάζω ρωτάει ένας φίλος αν κάνει για όλους κι αν έχει παρενέργειες. Άρα μια ηλικιακή ομάδα
που είναι επίφοβη, είναι η 40 plus.

- Οι 40 plus, ακριβώς.

- Όσο περίεργο κι αν μας ακούγεται.

-Επίσης υπάρχουν και συμπτώματα από τη συνεχή χρήση ιωδιούχου καλίου, δηλαδή δεν το περνάς έτσι με ένα τριαντάφυλλο.  Άμα, ας πούμε μακροχρόνια, αρχίσεις για αρκετές μέρες
τέλος πάντων ή μήνες ας πούμε αρχίσεις και παίρνεις σκευάσματα ιωδιούχου καλίου τώρα μιλάμε για σκευάσματα από αυτά που σε θεραπεύουν όντως από τη ραδιενέργεια, αυτά που σε προστατεύουν μάλλον, σου προστατεύουν το θυρεοειδή από τη ραδιενέργεια από ένα σημείο και μετά θα αρχίσεις να έχεις ναυτίες, αναγούλες, πονόκοιλους, διάφορα τέτοια πραγματάκια που δεν είναι καθόλου ευχάριστα και ποιος ξέρει τι μπορούν να σου προκαλέσουν και στη συνέχεια, έτσι;

- Πολύ ωραία, και φτάσαμε στην πέμπτη και τελευταία ερώτηση, η οποία λέει το εξής. Κάποιος παράτολμος με ρωτάει. Θεωρητικά, θα μπορούσα να αλείψω το σώμα μου με βάμμα ιωδίου;

- Πάλι καλά που δεν μου είπες να το πιω το βάμμα ιωδίου Λοιπόν...

- Κάποιος παράτολμος.

- Εντάξει, το να το αλείψει ο παράτολμος δεν είναι και τόσο παράτολμος πάλι καλά σου λέω που δεν το πίνει. Ωραία, κοίτα. Όχι, προφανώς όχι, ξεκάθαρο σαν το 1940 το όχι, δεν θα έχεις καμία απολύτως θετική αντιμετώπιση του οργανισμού απέναντι στην ραδιενέργεια με το να αλειφτείς, να κάνεις μπάνιο, δεν ξέρω κι εγώ τι, να το πιεις να το βάλεις στα μαλλιά

- Whatever.

- Είναι χημικές... είναι ένα μείγμα που περιέχει και μοριακό ιώδιο, δηλαδή Ι2 περιέχει και ποβιδόνη περιέχει και υδροϊώδιο σε υδατικό διάλυμα, δηλαδή, υδροϊωδικό οξύ. Αυτά τα πράγματα δεν θες να τα βάλεις μέσα στον οργανισμό σου. Οκέι τα βάζουμε πάνω στην πληγή γιατί θα σου καταστρέψει τον παθογόνο παράγοντα που θα πάει να μολύνει την πληγή σου αλλά μέχρι εκεί, οκέι. Από κει κει πέρα, αυτή είναι η δουλειά του δεν θα σου προκαλέσει οτιδήποτε άλλο.

- Κι άλλος παράτολμος. Έχει το θράσος να μας ρωτήσει το εξής. Άιντε δεν μου επιτρέπεις να πάρω ιωδιούχο κάλιο δεν μου επιτρέπεις να αλειφτώ με βάμμα ιωδίου δεν μου μένει άλλη λύση, θα αρχίσω να τρώω αλμυρά. Θα βοηθηθώ;

- Θα ρίξουμε αλάτι δηλαδή στο φαΐ, θα το τιγκάρουμε, ξέρω γω.

- Θα το τιγκάρουμε, ναι.

- Έτσι έτσι. Λοιπόν, κοίτα το ιώδιο που περιέχεται στο μαγειρικό αλάτι, στο χλωριούχο νάτριο δηλαδή, το ΝaCL είναι σε περιεκτικότητα της τάξης των 50 ppm. Δηλαδή, ανά 1 εκατ. ας πούμε χονδρικά μόρια χλωριούχου νατρίου, έχεις 50 μόρια ιωδίου, ιωδιούχου καλίου, εντάξει; Τίποτα, δηλαδή. Μιλάμε για μια περιεκτικότητα απειροελάχιστη. Τώρα άμα εσύ θες παρόλα αυτά, είσαι αποφασισμένος και παράτολμος και θες να χρησιμοποιήσεις το μαγειρικό αλάτι για να προστατευτείς από τη ραδιενέργεια τότε αυτό που έχεις να κάνεις είναι να πάρεις ένα κιλό να το ρίξεις στο φαΐ σου και να το φας εκείνη τη στιγμή. Ένα κιλό αλάτι. Βέβαια, μάλλον,
 δεν θα ξημερώσεις να δεις την επόμενη μέρα

- Δεν θα πάει καλά αυτό. Δεν πήγε καλά.

- Όχι, όχι, όχι,σίγουρα.

- Μένουμε στα βασικά κι έτσι να κάνουμε ένα sum up ένα γρήγορο Αυτά τα σκευάσματα που κυκλοφορούν στην αγορά να πούμε πως προορίζονται για να καλύψουν τις καθημερινές μας ανάγκες φυσιολογικά. Σε μια τέτοια πολύ έκτακτη κατάσταση δεν κάνουν τίποτα.

- Ακριβώς.

- Και η θεραπεία που υπάρχει αυτή τη στιγμή στοχεύει υπό προϋποθέσεις να προστατεύσει το θυρεοειδή αδένα και μόνο. Κι αν φτάσουμε πότε σε αυτό το σημείο...

- Οποιαδήποτε άλλη, ας πούμε επαφή, που θα έχεις με πυρηνικά, πέραν του ιωδίου, θα σε βλάψει και δεν θα καταλάβεις τι σε χτύπησε. Οκέι θα προστατεύσεις τον αδένα σου από μελλοντικό καρκίνο, πιθανώς, αλλά όλα τα υπόλοιπα θα κάνουνε πάρτι μέσα στον οργανισμό σου. Και δεν είναι ένα και δύο. Είπαμε, το ιώδιο είναι μόλις το 3% κατά μάζα των ραδιενεργών προϊόντων μιας πυρηνικής αντίδραση.

- Αυτό ήταν. Ένα ακόμα επεισόδιο "Κόλλα 5, Χάπι" έφτασε στο τέλος του, ένα fast γρήγορο επεισόδιο, ιώδιο και πυρηνικά. Δημήτρη, σ' ευχαριστώ που ήσουν εδώ.

- Ευχαριστώ πάρα πολύ, κι όπως είπαμε, θα περιμένω τις κούτες με το ιώδιο, που μου 'χεις τάξει, έτσι;

- Εννοείται. Κόλλα 5, Χάπι!