Στατίνες & Χοληστερίνη | Όσα πρέπει να ξέρεις

Γεια σας, θα ήθελα να παραγγείλω ένα club sandwich με ψωμάκι μοναστηριακό, λίγη ντοματούλα (ντοματίνι βάλε καλύτερα), τυράκι, ζαμπονάκι και λίγη σως από στατίνες

-Από τι;
-Στατίνες, για να γλιστράει καλύτερα
Η παραγγελία σας είναι έτοιμη.
Ώρα για subscribe και καλή απόλαυση. Είμαι ο Θεμιστοκλής Τσίτσος και είμαι Φαρμακοποιός #ΕίμαιΧάπι ΕΣΥ;

Χάπι μου στο σημερινό club sandwich ... θα μάθουμε τα πάντα για τις στατίνες.
Τι κάνουν; Γιατί να πάρεις; Πόσο δυνατές είναι; Πότε να τις πάρεις; Πώς να τις πάρεις; Για πόσο να τις πάρεις; Παρενέργειες; Κι άλλα πολλά γι αυτό μείνε ως το τέλος. 

Ξεκινάμε από τα βασικά. Στατίνες και χοληστερίνη.

Οι στατίνες είναι τα φάρμακα που ρίχνουν τη χοληστερίνη.

-Τι είναι η χοληστερίνη;

Η χοληστερίνη ή χοληστερόλη παράγεται κυρίως στο ήπαρ φυσιολογικά από λιπαρές τροφές που καταναλώνουμε. Αυτή τη λίγη χοληστερίνη τη χρειάζεται για να λειτουργεί ομαλά ο οργανισμός μας, πχ. τη χρειάζεται για την παραγωγή βιταμίνης D από τον ήλιο, το ξερες;

Όταν όμως συσσωρευτεί πολύ οδηγούμαστε σε υψηλές τιμές “κακής” χοληστερίνης ή αλλιώς LDL και οι υψηλές τιμές LDL είναι προειδοποίηση, είναι καμπανάκι, καθώς αυξάνουν τις πιθανότητες για καρδιαγγειακές παθήσεις, δηλαδή υπέρταση, στεφανιαία νόσος, καρδιακή ανεπάρκεια, στηθάγχη, έμφραγμα μυοκαρδίου και αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, δηλαδή όχι και τόσο Χάπι πραγματάκια, να τα λέμε αυτά.

-Ναι αλλά πώς νιώθω όταν έχω χοληστερίνη;
-Σίγουρα όχι όπως στον πονοκέφαλο, συνήθως δεν έχει συμπτώματα και δεν θα νιώσεις άρρωστος. 
-Αφού δε νιώθω άρρωστος γιατί να πάρω φάρμακα; 
-ώπα ώπα. 

Ας δούμε πρώτα 4 πράγματα που κάνουν οι στατίνες ως φάρμακα: 

NO1. Είναι ικανές να μειώσουν τα επίπεδα της κακής χοληστερίνης (LDL) έως και 50%
ΝΟ2. Μπορούν να μειώσουν τα τριγλυκερίδια 
ΝΟ3. Μπορούν να αυξήσουν έστω λίγο την καλή χοληστερίνη την HDL, τον τύπο χοληστερόλης που βοηθά στην απομάκρυνση του λίπους από τις αρτηρίες 
και ΝΟ4 και βασικότερο: Είναι τα πιο τεκμηριωμένα φάρμακα που μειώνουν τον κίνδυνο για καρδιαγγειακές παθήσεις, που είπαμε νωρίτερα. Να εξηγήσω. 

Πόσες πιθανότητες έχεις για ένα καρδιαγγειακό συμβάν στα επόμενα 10 χρόνια; 

-Που να ξέρω;
-Που να ξέρεις; 
Έστω ότι δεν έχεις υψηλή χοληστερίνη, ωραία; Δεν.
Έχεις όμως άλλα θεματάκια, πχ. υπέρταση και o γιατρός σου επιμένει να πάρεις στατίνη, να πάρεις;
Κάποιες φορές μπορεί να κριθεί αναγκαίο να ξεκινήσεις μια υπολιπιδαιμική αγωγή (πχ. στατίνες) ακόμη κι αν δεν έχεις πολύ υψηλά επίπεδα χοληστερίνης, να πάρεις φάρμακο για τη χοληστερίνη ακόμη κι αν δεν έχεις υψηλή χοληστερίνη, σα να λέμε να πιεις νερό ακόμη κι αν δε διψάς. 
Αυτό, είναι πιθανό να σου εξασφαλίσει ένα πιο υγιές μέλλον. Και αυτό ονομάζεται πρόληψη. Ο γιατρός αξιολογεί το ιατρικό ιστορικό σου, τον τρόπο ζωής σου και αποφασίζει για το αν χρειάζεσαι ή όχι στατίνες. Ξεκάθαρο.
Πάντως ξεκινώντας μην περιμένεις ότι θα νιώσεις κάτι συνταρακτικό να συμβεί μέσα σου. 

-Κατάλαβα, αέρα κοπανιστό θα καταπίνω. 

Πόσο δυνατά φάρμακα είναι οι στατίνες;

-Μη βιάζεσαι. Τα οφέλη στις τιμές της χοληστερίνης εμφανίζονται συνήθως μέσα στις πρώτες 8 εβδομάδες χορήγησης. Ας υποθέσουμε τώρα ότι ξεκινάς μια στατίνη σε δόση 10mg και τη λαμβάνεις για 8 εβδομάδες, οπότε και θεωρητικά έχεις πάρει τα οφέλη της.
Κάθε διπλασιασμός στη δόση, δηλαδή στο παράδειγμά μας πηγαίνοντας από τα 10 στα 20mg, κάθε διπλασιασμός, δύναται να επιφέρει μια επιπλέον ελάττωση στις τιμές της LDL μόνο κατά 6%. Ψαγμένο;

Επιπλέον, σε μεγάλη ανασκόπηση κλινικών μελετών όπου συμμετείχαν 170.000 ασθενείς φάνηκε ότι η ελάττωση της LDL με τη χρήση στατινών κατά περίπου 40 μονάδες οδηγεί σε μείωση του σχετικού καρδιαγγειακού κινδύνου σε ποσοστό περίπου 20%.

Να το ξαναπώ πιο απλά: Παίρνεις στατίνες, ρίχνεις την LDL κατά 40 μονάδες, έχεις 20% λιγότερες πιθανότητες καρδιαγγειακού κινδύνου.  
Ψαγμένο κι αυτό

-Οκ! άιντε και το αποφάσισα, θα πάρω στατίνη, 

Πότε να πάρω στατίνη;

Οι στατίνες χορηγούνται τις περισσότερες φορές μία φορά την ημέρα συνήθως, το απόγευμα ή το βράδυ (τότε που τρως τα sandwich)
Αυτό είναι κάπως δεσμευτικό κυρίως για τα παλαιάς γενιάς φάρμακα, όπως είναι η σιμβαστατίνη. Για τα νεότερης γενιάς, όπως η ατορβαστατίνη και η ροσουβαστατίνη -που είναι και πιο δυνατά- δεν έχει και τόση σημασία η ώρα της ημέρας, αλλά η συνέπεια.
Οι στατίνες είναι πιο αποδοτικές όταν λαμβάνονται κάθε μέρα την ίδια ώρα, κάθε μέρα την ίδια ώρα. Επίλεξε λοιπόν την ώρα που βολεύει εσένα και έχε μαζί σου μια θήκη χαπιών, μια Χάπι υπενθύμιση. Έτσι θα ξεχαστείς πιο δύσκολα.

-Να φάω κάτι ή νηστικός καλύτερα;

Η αυθόρμητη απάντηση είναι πάρτην όπως σε βολεύει, με φαγητό ή χωρίς.
Εντούτοις, επειδή είμαι ψείρας, το παραδέχομαι, έψαξα και βρήκα μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2017 και τι λέει; 
Λέει ότι η παρουσία τροφής στη λήψη ροσουβαστατίνης φαίνεται ότι θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο για τις όποιες ανεπιθύμητες ενέργειές της. Αυτό ανοίγει το δρόμο για περισσότερες μελέτες και για τις υπόλοιπες στατίνες, μέχρι τότε γιατί όχι, καλύτερα πάρε τη στατίνη σου με φαγητό. 

-Ωραία, θα την πάρω με φαγητό, αλλά για πόσο καιρό;

Μάλλον για πάντα. Θεώρησέ τη μια μακρόχρονη σχέση και να την παίρνεις συχνά αγκαλίτσα, γιατί ακόμη κι αν οι τιμές της “κακής” χοληστερίνης πέσουν και λες: “εντάξει μωρέ καλά είμαι θα σταματήσω”, μια πιθανή διακοπή ίσως επαναφέρει τις τιμές σε υψηλά επίπεδα μέσα σε μόλις μερικές εβδομάδες. 
Σε κάθε περίπτωση ο τρόπος ζωής και το σωματικό βάρος έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο και θα μιλήσουμε γι αυτά εκτενέστερα στη συνέχεια του βίντεο. Προς το παρόν αν θέλεις να κάνω βίντεο για ρύθμιση χοληστερίνης με συμπληρώματα διατροφής, άσε ένα σχόλιο από κάτω. Ή γράψε ό,τι θες ρε παιδί μου. 

-Έχω ακούσει ότι οι στατίνες έχουν πολλές παρενέργειες, να ανησυχήσω; 

-Κοίτα, γενικά πρόκειται για φάρμακα καλά ανεκτά. Οι πιο συχνές παρενέργειες που συμβαίνουν σε έναν στους δέκα κατά μέσο όρο είναι: πονοκέφαλος, γαστρεντερικές διαταραχές (ναυτία, διάρροια, φουσκώματα, δυσκοιλιότητα) και πόνοι στους μυς και τις αρθρώσεις (κυρίως πόδια, πλάτη, ώμους). 

Όπως και να ‘χει είναι καίριας σημασίας ό,τι παρατηρείς να το αναφέρεις στο γιατρό ή το φαρμακοποιό σου και πότε ποτέ να μην διακόπτεις την αγωγή μόνος σου.

-Και αν ξεχάσω μια δόση; Λένε ότι οι στατίνες μπορούν να προκαλέσουν απώλεια μνήμης, ειδικά στις μεγάλες ηλικίες.

-Αν ξεχάσεις μια δόση, την ξέχασες, πήγαινε στην επόμενη όταν είναι η ώρα της. 

Τώρα μια μονολεκτική απάντηση για αυτό που με ρώτησες είναι: όχι. 
Ισχύει ότι μερικοί άνθρωποι αναφέρουν απώλεια μνήμης και δυσκολία συγκέντρωσης μετά τη χρήση στατινών. Έλα όμως που μια μεγάλη σειρά από μελέτες απέτυχε να βρει στοιχεία που να αποδεικνύουν κάτι τέτοιο. Τουναντίον, άλλες μελέτες αποκαλύπτουν ότι οι στατίνες είναι σε θέση ακόμη και να βοηθήσουν στην πρόληψη άνοιας. Εδώ που φτάσαμε, κάνε μια βόλτα και δες και το βίντεο για τη βελτίωση μνήμης με tips και συμβουλές. 

-Με το Q10 τι ισχύει τελικά; Για πες.

-Που τα χεις μάθει όλα;
Πράγματι οι στατίνες ρίχνουν τα επίπεδα του συνενζύμου Q10, ενός αντιοξειδωτικού παράγοντα που προστατεύει από τις ελεύθερες ρίζες και γενικά προσφέρει ενέργεια στον οργανισμό. Φαίνεται να υπάρχει μια σχέση εξάρτησης μεταξύ του χαμηλού coQ10 και των μυαλγιών που προκαλούν οι στατίνες σαν παρενέργεια. 

Άρα άμα πάρεις Q10 σε συμπλήρωμα διατροφής ξεφορτώνεσαι τις μυαλγίες και πονάς λιγότερο;
Παρόλο που τα πιο πρόσφατα ευρήματα από κλινικές δοκιμές είναι κάπως αντικρουόμενα προσωπικά θα πρότεινα γιατί όχι. Let’s give it a try. 
Δοκίμασε ένα συμπλήρωμα διατροφής με coQ10 για 2-3 μήνες και αξιολόγησε με έναν επαγγελματία υγείας το πώς πήγε.

-Ωραία, αφού οι στατίνες κάνουν δουλίτσα με τη χοληστερίνη, μια χαρούλα, εγώ θα αράζω με club sandwich στον καναπέ. Όλη μέρα. Μ’αρέσει να αράζω. 

-Να αράζεις. Ξέρεις τι μου λες; Είναι σα να έχεις πονόλαιμο, να παίρνεις μεν καραμελίτσες για τον πονόλαιμο, αλλά να φωνάζεις και με όλη σου τη δύναμη. Θα γίνει καλά ο λαιμός; 

Λαμβάνοντας στατίνες περιμένεις να πέσει η LDL. Και λογικά θα πέσει. 
Όμως θυμήσου: Από μόνο του ένα νουμεράκι δεν λέει και πολλά.
Πάμπολλες μελέτες υποστηρίζουν ότι άτομα με υψηλότερες τιμές LDL έζησαν περισσότερο από άτομα με ρυθμισμένη LDL υπό αγωγή με στατίνες. 
Τι συμπεραίνουμε από όλα αυτά; 

Καλούμαστε να μην κοιτάμε μόνο νούμερα, αλλά να εστιάζουμε, παράλληλα με όλα όσα είπαμε σήμερα και σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής.

Ο τρόπος ζωής είναι καθοριστικής σημασίας όχι μόνο για να βελτιστοποιήσουμε το αποτέλεσμα της αγωγής με στατίνες, αλλά πολλές φορές και για να μην χρειαστεί να πάρουμε καν φάρμακο.
Εδώ στο πλάι σου έχω συγκεντρώσει πολύ γνωστά πραγματάκια που αντι να τα προσπερνάμε, θα πρότεινα σιγά σιγά να εφαρμόσουμε.
Τι συστήνεται:
-τακτική άσκηση (ιδανικά περπάτημα, κολύμπι, ποδήλατο)
-απώλεια περιττού σωματικού βάρους
-μείωση κατανάλωσης κρέατος 
-αύξηση κατανάλωσης ψαριού πχ. τόνος και σολωμός
-περισσότερα φρούτα, λαχανικά και φυτικές ίνες
-μείωση ζάχαρης και αλατιού
-περιορισμός αλκοόλ και καπνίσματος

-Κάτι άλλο να προσέχω;

-Μείνε μακριά από χυμό γκρέιπφρουτ και να ενημερώνεις το γιατρό σου για τυχόν φάρμακα που μπορεί να χρειαστεί να πάρεις - ξέρεις, για λιγότερες αλληλεπιδράσεις. 

Αυτό ήταν. Όλα όσα πρέπει να ξέρεις για τις στατίνες απαντήθηκαν σήμερα. Έλα να με βρεις στα social media να γνωριστούμε καλύτερα και αν σου άρεσε τούτο το βιντεάκι κάνε ένα Like και μοιράσου το. Μέχρι το επόμενο να φροντίζεις τον εαυτό σου και να χαμογελάς περισσότερο.